Mapa opstanka

Jedna crvena linija oko grada je jednom zauvijek objasnila šta znači 'grad pod opsadom’.

Razni događaji u životu iz nas izvlače skrivene talente, u nekim drugačijim uslovima možda nepotrebne. Tako smo mi, kao posmatrači, ali i učesnici fenomena grada pod opsadom, shvatili da možemo identifikovati potrebe vremena. Tako je nastala mapa grada pod opsadom - pažljivim posmatranjem onoga što se događa.

Jedinstvenost „Mape opstanka“, među pokušajima vizualizacije historije, je i zbog jedinstvenosti sarajevskog iskustva. Na kraju dvadesetog stoljeća jedan evropski grad bio je pod najdužom opsadom u historiji ratovanja. „Mapa opstanka“, koja je objavljena 1996. godine, rađena je na osnovu dokumenata i fotografija nastalih tokom blokade, da bi se jednom slikom uspjela prikazati izmijenjena geografija jednog grada koji je četiri godine bio izoliran od ostatka svijeta, iako konstantno pred očima medija tog svijeta. Kao jedinstveno historijsko učilo, ova mapa se našla u kolekcijama mapa širom svijeta.

Ova mapa sadrži sve detalje preživljavanja uz opis funkcionisanja objekata od izuzetne važnosti za svaki grad. Mapa pokazuje tajne prolaze, tajne tunele, posebne koridore za kretanje koje je grad izumio da bi se spasio od cjelodnevne snajperske paljbe po svim metama. Mapa pokazuje kako je grad parkove zamijenio baštama, ruže kukuruzom, elektriku srednjovjekovnim lampama, centralno grijanje pećima ručne izrade, vodu iz česme vodom koja se toči samo na određenim mjestima pa zatim prenosi kanisterima, rekreaciju trčanjem pod snajperima, kaloričnu hranu biljkama iz sopstvene bašte, televiziju razgovorima uživo, a umjetnost pretvorio u otpor teroristima.

Kad buduće generacije budu izučavale ovaj fenomen i period raspada Jugoslavije, geografija grada i njegove uslovljenosti opsadom bolje će se razumjeti uz korištenje ove mape.

Kasnije su svi ti projekti pokazali da je naša odabrana metoda ključna za dokumentiranje događaja, ako želimo da služe kao vrijedan doprinos tumačenju i učenju o razdoblju 1991-1999. u bivšoj Jugoslaviji.